Ngành công nghiệp hàng không và các chính phủ đang ở trong một tâm thế luôn phải cân bằng khi nhắc đến vấn đề an ninh và thương mại. Một số chính phủ muốn tạo ra hệ thống an ninh chặt chẽ thì lại ảnh hưởng đến lợi ích thương mại.

Cân bằng giữa thương mại và an ninh là mục tiêu của chương trình Sàn lọc cải tiến ngành vận tải hàng không của Mỹ (ACAS), và các chương trình tương tự của Liên minh châu Âu và Canada.

Hai tháng kể từ sau vụ đánh bom hàng hóa ở Yemen trong tháng 10.2010, lực lượng Hải quan và Đội bảo vệ biên giới Hoa Kỳ (CBP) cùng Cơ quan Quản lý An ninh Vận tải (TSA) đã bắt tay hợp tác trong chương trình ACAS, chương trình thí điểm sẽ cho phép người tham gia gửi và nhận dữ liệu hồ sơ an ninh cho vận tải hàng không thông qua Hệ thống xác định mục tiêu tự động của CBP.

Ông Doug Brittin, Tổng Thư ký Hiệp hội Vận tải Hàng không Quốc tế (TIACA) cho biết, ý tưởng này nhằm tập hợp đầy đủ các hồ sơ nhập khẩu hải quan của các cảng hàng không, thông qua các thông tin đó ta có thể xác định mức độ rủi ro cho mỗi lô hàng vận chuyển cá nhân.

Sau hơn 3 năm, đến nay đã có khoảng 120 triệu lô hàng với sự thí điểm của 34 đơn vị tham gia từ các cảng hàng không, các công ty vận tải, các hãng hàng không vận tải hàng hóa và các hành khách tham gia vào chương trình đăng ký dữ liệu trước khi hàng hóa được vận chuyển trên máy bay. Nó trở thành Trung tâm Xác định mục tiêu Quốc gia ở Virginia với đội ngũ nhân viên từ CBP và TSA, những con người có trách nhiệm theo dõi các thông tin đăng ký và xác định rủi ro trên mỗi lô hàng.

Sau khi việc phân tích dữ liệu được thực hiện, kết quả xác định rủi ro sẽ được gửi đi bằng một thông điệp điện tử cho người vận chuyển hoặc giao nhận.

Theo ông Steve Alterman, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải Hàng hóa Hàng không ở Mỹ (CAA), cho rằng ACAS sẽ là cơ sở cho chế độ an ninh quốc tế trong tương lai.

Các thành viên tham gia ACAS vẫn thường xuyên đưa ra các phản hồi thí điểm cho đội bảo vệ biên giới CBP kể từ khi thành lập vào năm 2010.

Ông Regina Park, nhân viên bảo vệ hàng hóa và vận tải tại Văn phòng Điều hành CBP cho biết, "Chúng tôi biết cách làm thế nào để cải thiện nó và đảm bảo rằng chúng tôi không chỉ tăng cường an ninh, mà còn đảm bảo cho sự phát triển thương mại. Vì vậy, các loại thông tin phản hồi thí điểm mà chúng tôi nhận được đều mang yếu tố cơ bản và dựa trên nó hình thành những đánh giá”.

Những yếu tố được gửi đến ACAS đều phải thật đơn giản và không mang nặng yếu tố lợi nhuận trong kinh doanh.

Từ lúc mới bắt đầu, ACAS là hoạt động tự nguyện, nhưng đến nay hiện đang có những chương trình kế hoạch để nó trở thành yếu tố bắt buộc. Các chương trình đối tác của EU và Canada như Chương trình Kiểm soát an ninh thông tin lô hàng trước và trong khi vận chuyển (PRECISE) và Chương trình Thí điểm xác định mục tiêu trước khi vận tải hàng hóa hàng không (PACT) đang xem chương trình này của Mỹ như một mô hình mẫu.

Ông Brandon Fried, Giám đốc điều hành của Hiệp hội giao nhận vận tải hàng không Hoa Kỳ cho biết, “có một số quốc gia đang xem chương trình này của chúng tôi như một hình mẫu, từ đó họ có những bằng chứng thực tế từ những thí điểm của chúng tôi và xem nó như một cơ sở phát triển”.

Theo ông Brittin, đây thật sự là một vấn đề của toàn cầu.

Công ty giao nhận vận tải Seko đã tham gia ACAS từ tháng 10.2012. Bà Sandra Scott, Giám đốc Cấp cao của Seko Logistics và thành viên của nhóm COAC, cho biết tham gia thí điểm là một việc có ích. "Nếu chúng ta có thể tham gia một phần trong việc cung cấp thông tin chính xác để chính phủ thực hiện một số quyết định đúng đắn trước khi lô hàng được chuyển đi là một điều tuyệt vời. Vì bạn sẽ cảm nhận được việc đóng góp trực tiếp cho sự lên kế hoạch và thực hiện chương trình này như thế nào”. Và ngành công nghiệp vận tải hàng không, bao gồm cả công ty Seko, đang hỗ trợ cho ACAS.

Bà Sandra Scott  nói thêm “Việc thí điểm này thực sự là cơ sở của tất cả mọi thứ. Từ góc độ của nhà giao nhận hàng hóa và là thành viên của COAC, hiện đang hợp tác với ACAS, tôi nghĩ chúng ta nên tiếp tục kêu gọi sự hợp tác. Chúng ta thật sự có rất nhiều việc cần phải làm đằng sau tất cả những điều này”.

Các thành viên của CAA, trong đó bao gồm FedEx, UPS và Atlas Air, đang có các đánh giá khá thuận lợi từ ACAS.

Phúc Minh theo aircargoworld.com