Trong thời gian gần đây, Bà Rịa – Vũng Tàu (BR-VT) đã có nhiều nỗ lực trong việc cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực hàng hải, thương mại xuất nhập khẩu, qua đó đã tiết kiệm được rất nhiều thời gian, chi phí cho khách hàng, hãng tàu. Bên cạnh đó, BR-VT cũng ưu tiên, tạo mọi nguồn lực thuận lợi để thúc đẩy hệ thống cảng biển phát triển.

CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH

Trong những năm qua, BR-VT đã có nhiều nỗ lực trong việc cải cách thủ tục hành chính đối với lĩnh vực thương mại xuất nhập khẩu, trong đó có việc áp dụng hải quan điện tử tại các chi cục hải quan cửa khẩu cảng biển và sân bay. Tại các cơ quan hải quan đã triển khai thủ tục hải quan điện tử, thời gian thông quan hàng hóa phân vào luồng xanh từ 3-5 phút và luồng vàng từ 10-20 phút. Với quy trình hải quan điện tử, doanh nghiệp có thể kê khai hải quan tại bất cứ địa điểm nào có máy tính kết nối mạng internet. Thủ tục hải quan điện tử cho phép hàng hóa được thông quan ngay đối với lô hàng thuộc diện được miễn kiểm tra hồ sơ bằng văn bản và miễn kiểm tra thực tế hàng hóa.

Từ năm 2014, Cục Hải quan BR-VT sẽ triển khai hệ thống thông quan tự động và tình báo hải quan theo dự án VNACCS/VCIS (Vietnamese Nippon Automatic Customs Clerance System/Vietnamese Customs Inteligence System) do chính phủ Nhật Bản tài trợ. Bên cạnh đó, toàn ngành hải quan đang tích cực triển khai đề án Một cửa quốc gia (Nation single window) và đề án Một cửa ASEAN (ASEAN single window). Đây là các dự án mang lại rất nhiều lợi ích cho cộng đồng doanh nghiệp hoạt động xuất nhập khẩu.

Tiếp đến, nửa cuối tháng 6.2013, Cảng vụ Hàng hải Vũng Tàu đã đưa vào hoạt động điểm triển khai làm thủ tục một cửa cho tàu thuyền nước ngoài vào, rời cảng tại khu vực Cái Mép – Thị Vải. Văn phòng đại diện của Cảng vụ Hàng hải Vũng Tàu đặt tại cảng Quốc tế Cái Mép (CMIT). Theo đó, các doanh nghiệp tham gia hoạt động hàng hải trong khu vực, khi làm thủ tục cho tàu thuyền nước ngoài vào, rời các cảng khu vực Cái Mép – Thị Vải làm thủ tục ngay tại Văn phòng đại diện Cảng vụ Hàng hải Vũng Tàu đặt tại cảng CMIT.

Theo đánh giá của các đại lý hàng hải, hãng tàu, việc thành lập Văn phòng đại diện của Cảng vụ Hàng hải Vũng Tàu đặt tại Cái Mép – Thị Vải đã tiết kiệm được chi phí, thời gian rất nhiều cho họ. Chỉ khoảng 30 phút làm thủ tục đã nhận được giấy phép hàng hải, so với trước đây mỗi khi tàu vào, rời cảng, các đại lý tàu phải di chuyển hơn 100km (đi về giữa cảng và TP. Vũng Tàu) để làm thủ tục hàng hải, thời gian di chuyển phải mất khoảng từ 2 đến 3 tiếng đồng hồ. Nếu chẳng may bị sai sót thì con đường di chuyển và thời gian lại tăng lên gấp đôi. Việc làm này đã tiết kiệm chi phí nhiên liệu tương đương hàng chục ngàn USD bằng cách cho phép các tàu rời cảng sớm, không phải tăng tốc vội vã đi đến cảng tiếp theo cho kịp thời gian theo hải trình của mình.

KIẾN NGHỊ CÁC CHÍNH SÁCH GỠ KHÓ CHO CẢNG

Để “giải cứu” cho cảng trong tình hình khó khăn hiện nay, UBND tỉnh đã đề nghị Chính phủ đến hết năm 2015 không cấp phép xây dựng mới cho các cảng container trong toàn bộ Nhóm cảng biển số 5, nên tập trung khai thác các cảng container đã đầu tư xây dựng mới quy mô hiện đại như: cảng Quốc tế Cái Mép – Thị Vải, cảng SSIT, CMIT, TCIT, SP-PSA, SITV... Bên cạnh đó, cần điều chỉnh lượng hàng cho phù hợp tránh tình trạng lượng hàng qua hệ thống cảng Thị Vải – Cái Mép quá thấp, doanh nghiệp khai thác cảng thua lỗ kéo dài và đứng trước nguy cơ đóng cảng.

Về các chính sách, giá dịch vụ, UBND tỉnh cũng đã đề nghị Chính phủ, Bộ Giao thông vận tải cho phép giảm thêm các phí lệ phí hàng hải để tăng hấp dẫn đối với các hãng tàu đối với các tàu trên 100.000 tấn. Áp dụng cơ chế đặc thù định mức giá tối thiểu có thời hạn cho dịch vụ xếp dỡ container cho cụm cảng khu vực Cái Mép – Thị Vải là hết sức cấp thiết, không để nhà đầu tư tiếp tục khai thác dưới giá vốn.

Để tạo điều kiện thuận lợi cho việc thu gom và chuyển tải hàng hóa được nhanh chóng tạo ra nhiều “chân hàng” cho hệ thống cảng Cái Mép – Thị Vải, tỉnh BR-VT đề nghị Chính phủ, Bộ Giao thông vận tải khẩn trương triển khai đầu tư xây dựng các dự án: cầu Phước An, đường cao tốc và đường sắt cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu, đoạn tuyến số 6 của đường vành đai IV để kết nối Bà Rịa – Vũng Tàu với TP.HCM, Đồng Nai và các tỉnh trong khu vực.

Hướng tới mục tiêu là hoàn thiện hệ thống dịch vụ, tỉnh BR-VT đã lập, phê duyệt Đề án phát triển dịch vụ logistics phục vụ cho hệ thống cảng. Tỉnh đã dành 800ha cho khu logistics tập trung với các dịch vụ hỗ trợ đa dạng. “Tỉnh BR-VT đã đề nghị Chính phủ cho bổ sung khu dịch vụ logistics BR-VT vào quy hoạch logistics chung của quốc gia để được quan tâm ưu tiên đầu tư phát triển”, ông Lương Anh Tuấn, Phó Giám đốc Sở Giao thông vận tải tỉnh cho biết.

Tại buổi làm việc với Đoàn công tác của Bộ Giao thông vận tải đầu tháng 8 vừa qua, ông Hồ Văn Niên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh cũng đã kiến nghị với Đoàn, nên giảm thêm phí hoa tiêu, phí trọng tải và bảo đảm hàng hải vì rằng, các loại phí này thực tế đang cao hơn so với các cảng trong khu vực nên khó cạnh tranh.